شبکه معالم اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی
به گزارش خبرنگار معالم دکتر محمد همایونفر، مسئول کارگروه فضای مجازی در مرکز مطالعات راهبردی حوزه علمیه در دومین کارگاه از سلسله کارگاه های فرهنگی تربیتی اخلاق کنشگری اجتماعی روحانیت که در مرکز تخصصی طوبی برگزار شد به بررسی ضرورت و آثار پژوهش در این موضوع پرداخت و بحث خود را با طرح این پرسش که چرا اخلاق اجتماعی روحانیت باید بررسی شود آغاز کرد و ادامه داد: حوزه عملکرد و مراودات یک طلبه، پیشانی و ویترین همه داشته های علمی و معنوی اوست و رفتار وی در محیط اجتماعی، ویترین حوزه علمیه است که هر چه قوی تر باشد بیانگر قدرت و دانش و خاستگاه طلبه است.
این پژوهشگر حوزه راهبردی فرهنگ در ادامه با اشاره به رابطه حاکمیت و روحانیت اذعان کرد: در حال حاضر نمودار گفتمان و تفکر حاکمیت اسلامی، اخلاق معاشرت و تعامل اجتماعی روحانیت است چرا که الان روحانیت در راس اداره جامعه قرار دارد و اخلاق اجتماعی طلاب بیانگر نظام فکری و عملکرد حکومت است.
وی تاکید کرد: طلبه محصول حوزه علمیه و نشانگر عمق کیفیت نظامات تربیت دینی و اخلاقی و معنوی است و ضعف او نشان دهنده ضعف سیستم حوزه علمیه است.
پژوهشگر مرکز مطالعات راهبردی حوزه با بیان اینکه چهار رویکرد در حوزه اخلاق وجود دارد گفت: اخلاق بندگی و عبودیت، اخلاق اجتماعی و معاشرت، اخلاق حرفه ای و اخلاق زیست محیطی چهار رویکرد مهم در حوزه اخلاق است که در حوزه علمیه تمرکز بر رویکرد اخلاق بندگی و عبودیت است.
وی افزود: البته اگر تمام کنش های یک طلبه را تبلیغ بدانیم به ناچار وارد بحث اخلاق حرفه‌ای هم میشویم اما اگر تعریف تبلیغ را محدود تر در نظر بگیریم در نتیجه فقط وارد بحث اخلاق اجتماعی و معاشرت خواهیم شد.
پژوهشگر قطب اخلاق و سبک زندگی دفتر تبلیغات اسلامی در تبیین مفهوم چالش در این بحث گفت: مفهوم چالش در معنای عام آن تمام معضلات و مسائل و پیچیدگی ها و تناقضات در میدان مواجهه و ارتباطات اجتماعی میان روحانیت و مردم را شامل می شود که تبدیل به بحران و درگیری و سوء تفاهم اجتماعی شود و اساسا قابلیت تبدیل به ایجاد شکاف میان مردم و روحانیت را داشته باشد که از عوارض مهم این شکاف می‌توان به دین گریزی، تنفر از اسلام و گرایش به مکاتب مادی اشاره کرد.
دکتر همایونفر همچنین به فواید پژوهش و گفت و گو در این زمینه پرداخت و افزود: در بررسی چالش های اجتماعی روحانیت چهار اتفاق مهم خواهد افتاد که عبارتند از: افزایش قدرت تحلیل، افزایش دانش و مهارت در مواجهات اجتماعی، اثربخشی و کارآمدی تبلیغی تربیتی و کاهش عوارض آسیب‌های مواجهات غیر اصولی.
دکتر همایونفر در ادامه یه نحوه شکل گیری چالش های اجتماعی پرداخت و گفت: برای روحانیت در هنگامه مواجهه با غیریت ها در جامعه به وجود می‌آید اما مهم است که چند نکته را درباره این غیریت ها بدانیم.
تکثر و تنوع بینش ها در جامعه، میدان کارآمدی روحانیون راستین است
وی در ادامه به وجود غیریت های فکری سیاسی و رفتاری را واقعیت طبیعی در عرصه اجتماع دانست و گفت این غیریت ها به خودی خود یک معضل نیست چرا که هیچگاه جوامع بشری به یکدستی و همسانی مطلق کامل نرسیده و حتی می‌توان گفت یکدستی و همسان این ممکن و مفید است مخصوصا اگر هدف تربیت و تعالی باشد چرا که این تفاوت هاست که امکان تربیت را فراهم می‌کند.
این پژوهشگر حوزه راهبردی فرهنگ در بخش دیگری از سخنان خود تفاوتهای بینشی و رفتاری مردم را یکی دیگر از ریشه های به وجود آمدن چالش های اجتماعی دانست و افزود: شرایط و محیط متکثر رشد اجتماعی با تمام متغیرهای زمانی و مکانی و همچنین تفاوت سرمایه های معنوی و مادی خود به خود موجب ایجاد غیریت ها در جامعه می شود و این نهاد روحانیت است که باید درک کند تکثر و تنوع بینش ها در جامعه، میدان کارآمدی روحانیان راستین است.
دکتر همایونفر همچنین تاکید کرد میدان جهاد روحانیت عرضه بردباری است و تمام انسانها حتی آنان که سر ناسازگاری با حقیقت دارند مستحق دلسوزی ناصخانه و رواداری مومنانه هستند و البته که مفهوم مدارا با سازش تفاوت اساسی دارد.
این پژوهشگر مرکز مطالعات راهبردی حوزه تاکید کرد جایگاه طلبه جایگاه مربی و قاضی و همانطور که پیامبر اسلام فرمودند من به مدارا با مردم معمولی شدن طلبه نیز باید بداند که برخوردهای تند مردم با ما طبیعت مسیر ماست و اصلاً نباید از این اتفاقات تعجب کنیم.
دکتر همایونفر در پایان، روحیه ریاست کردن، برخورد غیر صمیمانه و خشک، ورود غیر کارشناسانه به موضوعات متعدد و مواجهه غیر اصولی با منکرات را مهمترین چالش‌های اخلاق کنشگری اجتماعی روحانیت دانست و در این باره با مخاطبان به گفتگو پرداخت.
