گزارشی از دومین کارگاه از کارگاه های روش تحقیق پیشرفته مطالعات تطبیقی ادیان

به گزارش شبکه معالم، دومین کارگاه از کارگاه های روش تحقیق پیشرفته مطالعات تطبیقی ادیان با تأکید بر متون مقدس، ویژه براد‌ران و خواهران، بصورت حضوری و مجازی از سوی اداره پژوهش مرکز تخصصی آخوندخراسانی با مشارکت هیئت اندیشه ورز اسلام، ادیان و ارتباطات میان فرهنگی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان با حضور دکتر مهدی قاسمی، استاد ادیان مرکز تخصصی آخوند خراسانی برگزار شد.

وی در این کارگاه به فنون و تکنیکهای مسئله یابی و معرفی منابع دینی مرتبط با یهودیت و مسیحیت و اسلام پرداخت. سیلابس مطرح شده در این کارگاه شامل عناوین زیر بود:
الف) اصل پرسش و اینکه پرسش سنگ بنای پژوهش است و پرسش های قوی باعث شکفتن موضوع می شوند. «حُسن السؤال نصف العلم» یعنی اینکه تشخیص درست، نیمی از مسئله یابی است. لذا اول تشخیص مسئله و سپس حلّ آن مطرح میشود.
ب) آفت مسئله یابی: عبارت است از: عافیت طلبی؛ سهل انگاری و سرعت طلبی.
ج) تجزیۀ مشکل به ابعاد و اضلاع (ویژگی موضوع: تفصیل پذیربودنِ موضوع جهت تجزیه واستخراج مسائل جزئی تر)
د) عبور از توصیف به تبیین (یا از نقلی به عقلی و تحلیلی) با ۶ سؤال شکوفا میشود: «چه چیز؟ چرا؟ چه وقت؟ کجا؟ چه کسی؟ چگونه(چیستی)؟»
ه) پرسش از رقبا و اضداد (دو گانۀ خیر و شر، نور و ظلمت؛ فراز و فرود، کرامت انسان و دنائت او؛ عدل و ظلم و…)
و) پارادایم ها؛ رویکردها
ز) ابعاد پژوهشهای قرآنی و کتاب مقدسی عبارت است از:
قرآن به مثابۀ کلام خداوند ( = رویکرد کلامی)
قرآن به مثابۀ امر و نهی خداوند ( = رویکرد فقهی و اخلاقی)
قرآن به مثابۀ موضع تفسیر ( = رویکرد هرمنوتیکی)
قرآن به مثابۀ کتاب هدایتگر ( = رویکرد تبلیغی)
قرآن به مثابۀ یک امر تاریخی ( = رویکرد تاریخی)
قرآن به مثابۀ متون مشابه ( = رویکرد بینامتنی (Intertextuality) استاد قاسمی در انتهای این کارگاه، به معرفی بیش از ۳۰ اثر اختصاصی در حوزه مطالعات ادیان ابراهیمی پرداخت. گفتنی است کارگاه بعدی ایشان درباره متون مقدس ادیان شرق خواهد بود.