معرفی
پیشینه آموزشی
آموزشهای علوم و معارف اسلامی در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی از سال 1369 با کلاسها و دورههای آموزش فلسفه و اقتصاد اسلامی آغاز شد.
در طول 20 سال گذشته، دورهها و تکدرسهای مختلفی در زمینههای گوناگون فلسفه، علوم قرآن و حدیث، فقه و حقوق، کلام و دینپژوهی برگزار شده و بسیاری از دانشآموختگان آنها، اینک در پژوهشکدهها یا مراکز آموزشی و فرهنگی به تحقیق و تبیین علوم و معارف اسلامی میپردازند.
از سال 1378 با شکلگیری گروههای آموزشی دفتر خراسان، به تدریج گروههای آموزشی «علوم قرآن و حدیث»، «فقه و مبانی اجتهاد»، «فلسفه» و «کلام و دینپژوهی» شکل گرفتند و مسئولیت طراحی و برگزاری دورههای آموزشی علوم و معارف اسلامی را به شکل متمرکز بر عهده گرفتند. نهایتاً در سال 1384 با ادغام دو گروه اخیر با نام «فلسفه و کلام اسلامی»، این آموزشها در سه گروه آموزشی توزیع گردید.
در طول 20 سال گذشته، دورهها و تکدرسهای مختلفی در زمینههای گوناگون فلسفه، علوم قرآن و حدیث، فقه و حقوق، کلام و دینپژوهی برگزار شده و بسیاری از دانشآموختگان آنها، اینک در پژوهشکدهها یا مراکز آموزشی و فرهنگی به تحقیق و تبیین علوم و معارف اسلامی میپردازند.
از سال 1378 با شکلگیری گروههای آموزشی دفتر خراسان، به تدریج گروههای آموزشی «علوم قرآن و حدیث»، «فقه و مبانی اجتهاد»، «فلسفه» و «کلام و دینپژوهی» شکل گرفتند و مسئولیت طراحی و برگزاری دورههای آموزشی علوم و معارف اسلامی را به شکل متمرکز بر عهده گرفتند. نهایتاً در سال 1384 با ادغام دو گروه اخیر با نام «فلسفه و کلام اسلامی»، این آموزشها در سه گروه آموزشی توزیع گردید.
کارنامه تلاش
– طراحي و برگزاري «دوره تربيت پژوهشگر قرآنی»
– طراحی و برگزاری «دورة عالی علوم ومعارف قرآن» (دو دوره)
– طراحی و تأسیس «حلقة علمی قرآن»، که در آن پژوهشهای نوین در ساحت قرآن و قرآنپژوهی، به صورت کارگاهی تجربه میشود
– برگزاري همایش: واکاوی آثار و اندیشههای استاد مفسر آیت الله معرفت، با حضور سه تن از شاگردان آن فقید (حضرات حجج اسلام: مهدوی راد، نصیری و رستمنژاد) و حضور قرآنپژوهان حوزه و دانشگاه، به مناسبت چهلمین روز درگذشت آن قرآنپژوه سترگ
– برگزاری نخستین و دومین همایش: عرصهها و روشهای حدیثپژوهی.
– ارائة مشاوره در زمينة مطالعات و پژوهشهاي قرآني- حديثي.
– برگزاری اجلاس مجمع فقه و مبانی اجتهاد
– طراحی و برگزاری دورة عالی فقه مقارن (سه دوره)
– طراحی و برگزاری دورة عمومی مباني فقه اسلامي (دو دوره)
– طراحی و تأسیس شبکة اطلاعرسانی اجتهاد (بزرگترین درگاه اخبار و اطلاعات فقه اسلامی با ده بانک اطلاعات تخصصی و سرویس خبری)
– طراحی و تشکیل حلقۀ علمی افق (معرفی و نقد بیش از صد مقاله)
– طراحی و برگزاری نشستهای ویژة بحث و گفتگوی علمی (بیش از چهل جلسه) در موضوعات مختلفی از جمله: تعامل میان هرمنوتیک و علم اصول، ظرفیتهای علم فقه برای وحدت و انسجام اسلامی، تحول بایستة آموزشهای فقه و اصول در حوزه، کاربرد موتورهای جستجوی اینترنتی در مطالعات اسلامی، بزرگداشت مقام علمی آیت الله فلسفی، ضرورت و ظرفیت فقه مقارن، چالشهای استنباط در مسائل مستحدثه، مطالعات فقهی حقوق زن در جهان اسلام، شخصیت علمی و سبک تعلیمی آیت الله تبریزی، چالشهای فقه قضاء، منابع الکترونیک در پژوهشهای فقهی و …
– تدوین و نشر گاهنامۀ آفاق اجتهاد (چهار شماره)
– تدوین سه ویژهنامة فقهی فصلنامة جستار: فقیه پارسا آیت الله فلسفی، قواعد فقه اموال و معاملات، قواعد مشترک فقه و قواعد فقه قضاء و سیاست
– تدوین و انتشار بیش از 20 جزوة اطلاعرسانی علمی
– تدوین و نشر راهنمای برنامهها و فعالیتهای گروه با نام: در مسیر اجتهاد
– ارائۀ خدمات مشاورۀ آموزشی و پژوهشی در زمینة فقه و علوم وابسته
– طراحی و برگزاری دورة عالی کلام اسلامی (سه دوره)
– طراحی و برگزاری دورة عالی فلسفه (هشت دوره)
– طراحی و برگزاری دورة عمومی فلسفه (پنج دوره)
– طراحی و برگزاری دورة نيمهحضوري فلسفه (یک دوره)
– طراحی و برگزاری تکدرسهای علوم عقلی
– طراحی و تأسیس حلقة علمی حکمت، در دو شاخة مستقل برادران و خواهران
– طراحی و تشکیل حلقة علمی کلام و دینپژوهی
– برگزاری نخستین و دومین همایش اندیشههای نو در فلسفة اسلامی
– برگزاری همایش: اندیشههای نو در کلام اسلامی
– برگزاری همایش: امام خمینی در عینیت حکمت و عرفان اسلامی
– برگزاری همایش: نهضت نرمافزاری و تولید علم
– برگزاری همایش: بررسی تطبیقی عرفان اسلامی و مسیحیت
– برگزاری همایش: علم و دین
– برگزاری نشستهای تخصصی حلقههای حکمت و کلام در موضوعات متنوع
– تدوین ویژهنامة فصلنامة جستار با محوریت فلسفه و کلام اسلامی
– آمادهسازی بیش از 40 عنوان جزوه، 53 عنوان نوار صوتی و 60 نوار صوتی تصویری در موضوعات فلسفی.
– طراحی و برگزاری «دورة عالی علوم ومعارف قرآن» (دو دوره)
– طراحی و تأسیس «حلقة علمی قرآن»، که در آن پژوهشهای نوین در ساحت قرآن و قرآنپژوهی، به صورت کارگاهی تجربه میشود
– برگزاري همایش: واکاوی آثار و اندیشههای استاد مفسر آیت الله معرفت، با حضور سه تن از شاگردان آن فقید (حضرات حجج اسلام: مهدوی راد، نصیری و رستمنژاد) و حضور قرآنپژوهان حوزه و دانشگاه، به مناسبت چهلمین روز درگذشت آن قرآنپژوه سترگ
– برگزاری نخستین و دومین همایش: عرصهها و روشهای حدیثپژوهی.
– ارائة مشاوره در زمينة مطالعات و پژوهشهاي قرآني- حديثي.
– برگزاری اجلاس مجمع فقه و مبانی اجتهاد
– طراحی و برگزاری دورة عالی فقه مقارن (سه دوره)
– طراحی و برگزاری دورة عمومی مباني فقه اسلامي (دو دوره)
– طراحی و تأسیس شبکة اطلاعرسانی اجتهاد (بزرگترین درگاه اخبار و اطلاعات فقه اسلامی با ده بانک اطلاعات تخصصی و سرویس خبری)
– طراحی و تشکیل حلقۀ علمی افق (معرفی و نقد بیش از صد مقاله)
– طراحی و برگزاری نشستهای ویژة بحث و گفتگوی علمی (بیش از چهل جلسه) در موضوعات مختلفی از جمله: تعامل میان هرمنوتیک و علم اصول، ظرفیتهای علم فقه برای وحدت و انسجام اسلامی، تحول بایستة آموزشهای فقه و اصول در حوزه، کاربرد موتورهای جستجوی اینترنتی در مطالعات اسلامی، بزرگداشت مقام علمی آیت الله فلسفی، ضرورت و ظرفیت فقه مقارن، چالشهای استنباط در مسائل مستحدثه، مطالعات فقهی حقوق زن در جهان اسلام، شخصیت علمی و سبک تعلیمی آیت الله تبریزی، چالشهای فقه قضاء، منابع الکترونیک در پژوهشهای فقهی و …
– تدوین و نشر گاهنامۀ آفاق اجتهاد (چهار شماره)
– تدوین سه ویژهنامة فقهی فصلنامة جستار: فقیه پارسا آیت الله فلسفی، قواعد فقه اموال و معاملات، قواعد مشترک فقه و قواعد فقه قضاء و سیاست
– تدوین و انتشار بیش از 20 جزوة اطلاعرسانی علمی
– تدوین و نشر راهنمای برنامهها و فعالیتهای گروه با نام: در مسیر اجتهاد
– ارائۀ خدمات مشاورۀ آموزشی و پژوهشی در زمینة فقه و علوم وابسته
– طراحی و برگزاری دورة عالی کلام اسلامی (سه دوره)
– طراحی و برگزاری دورة عالی فلسفه (هشت دوره)
– طراحی و برگزاری دورة عمومی فلسفه (پنج دوره)
– طراحی و برگزاری دورة نيمهحضوري فلسفه (یک دوره)
– طراحی و برگزاری تکدرسهای علوم عقلی
– طراحی و تأسیس حلقة علمی حکمت، در دو شاخة مستقل برادران و خواهران
– طراحی و تشکیل حلقة علمی کلام و دینپژوهی
– برگزاری نخستین و دومین همایش اندیشههای نو در فلسفة اسلامی
– برگزاری همایش: اندیشههای نو در کلام اسلامی
– برگزاری همایش: امام خمینی در عینیت حکمت و عرفان اسلامی
– برگزاری همایش: نهضت نرمافزاری و تولید علم
– برگزاری همایش: بررسی تطبیقی عرفان اسلامی و مسیحیت
– برگزاری همایش: علم و دین
– برگزاری نشستهای تخصصی حلقههای حکمت و کلام در موضوعات متنوع
– تدوین ویژهنامة فصلنامة جستار با محوریت فلسفه و کلام اسلامی
– آمادهسازی بیش از 40 عنوان جزوه، 53 عنوان نوار صوتی و 60 نوار صوتی تصویری در موضوعات فلسفی.
اهداف مرکز
1. پرورش کارشناسان، دانشوران و پژوهشگران نواندیش، کارآمد و نیازمحور در شاخههای مختلف علوم قرآن و حدیث، فقه، کلام و فلسفه، و آگاهی از آخرین دستاوردهای علوم اسلامی و دانشهای مرتبط
2. تأمین بسترهای آموزشی توسعة ظرفیت حوزه برای تولید علم و استنباط معارف اسلامی و استخراج نظامهای معرفتی، حقوقی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، اخلاقی و فرهنگی مبتنی بر اسلام و پاسخ به پرسشها و دفع شبهات مرتبط
3. تقویت مباحث روش شناختي، دیدگاههای نظامواره، رويكردهاي ميانرشتهاي، و مهارتهای تحقیق و تولید علمی در حوزة علمیه
2. تأمین بسترهای آموزشی توسعة ظرفیت حوزه برای تولید علم و استنباط معارف اسلامی و استخراج نظامهای معرفتی، حقوقی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، اخلاقی و فرهنگی مبتنی بر اسلام و پاسخ به پرسشها و دفع شبهات مرتبط
3. تقویت مباحث روش شناختي، دیدگاههای نظامواره، رويكردهاي ميانرشتهاي، و مهارتهای تحقیق و تولید علمی در حوزة علمیه
گروههای آموزشی مرکز
گروه آموزشی علوم قرآن و حديث
سال تأسیس: 1379 (تصویب رسمی: 1386)
اهداف این گروه عبارت است از:
– ايجاد بستر علمی پويا و ماندگار در حوزة علميه براي تعميق و بالندگي علوم و معارف قرآن و حديث به تناسب نيازهاي زمان
– پرورش پژوهشگران نوانديش، با نگرش سيستمي و رويآورد بينرشتهاي برای عرضه، نقد و بررسي ديدگاههاي نو در دو حوزة علوم و معارف قرآن وحديث.
گروه آموزشی فقه و مباني اجتهاد
سال تأسیس: 1382 (تصویب رسمی: 1385)
اهداف این گروه عبارت است از:
– بالندگي فقه اجتهادي حوزة علمیة مشهد در مسير توليد و ارائة نظامهاي عملي اسلام براي زندگي درجهان معاصر
گروه آموزشی فلسفه و کلام اسلامی
سال تأسیس: 1374 (تصویب رسمی: 1385)
اهداف این گروه عبارت است از:
– توسعة پایدار علوم عقلی، معارف کلامی و مطالعات دینپژوهی در حوزة علميه، به تناسب نيازهاي زمان
– پرورش پژوهشگران نوانديش، با رویکرد بينرشتهاي برای عرضه، نقد و بررسي ديدگاههاي نو در حوزههای: فلسفه، کلام و دینپژوهی.
سال تأسیس: 1379 (تصویب رسمی: 1386)
اهداف این گروه عبارت است از:
– ايجاد بستر علمی پويا و ماندگار در حوزة علميه براي تعميق و بالندگي علوم و معارف قرآن و حديث به تناسب نيازهاي زمان
– پرورش پژوهشگران نوانديش، با نگرش سيستمي و رويآورد بينرشتهاي برای عرضه، نقد و بررسي ديدگاههاي نو در دو حوزة علوم و معارف قرآن وحديث.
گروه آموزشی فقه و مباني اجتهاد
سال تأسیس: 1382 (تصویب رسمی: 1385)
اهداف این گروه عبارت است از:
– بالندگي فقه اجتهادي حوزة علمیة مشهد در مسير توليد و ارائة نظامهاي عملي اسلام براي زندگي درجهان معاصر
گروه آموزشی فلسفه و کلام اسلامی
سال تأسیس: 1374 (تصویب رسمی: 1385)
اهداف این گروه عبارت است از:
– توسعة پایدار علوم عقلی، معارف کلامی و مطالعات دینپژوهی در حوزة علميه، به تناسب نيازهاي زمان
– پرورش پژوهشگران نوانديش، با رویکرد بينرشتهاي برای عرضه، نقد و بررسي ديدگاههاي نو در حوزههای: فلسفه، کلام و دینپژوهی.
برنامههای جاری مرکز
گروه آموزشی علوم و معارف قرآن و حديث
- طراحی دورههای (رشته) آموزشی (2 دوره)
- طراحي و تدوين سرفصل درسي و منابع و اهداف آنها (62 عنوان)
- برگزاری دورة عالي علوم و معارف قرآن (2 دوره برادران، 1 دوره خواهران)
- برگزاری دورة عالي علوم و معارف حديث (1 دوره برادران، 1 دوره خواهران)
- برگزاری حلقة علمي قرآن (1 حلقه برادران، 1 حلقه خواهران)
- برگزاری حلقة علمي حديث (1 حلقه برادران)
- برگزاری همایشها و نمایشگاههای مرتبط (6 مورد)
- تعامل و همکاری با اساتید (40 استاد)
- بهرهگیری از ظرفیت اعضای هیأت علمی (2 نفر)
گروه آموزشی فلسفه و کلام اسلامي
- طراحی دورههای (رشته) آموزشی (2 دوره)
- طراحي و تدوين سرفصل درسي و منابع و اهداف آنها (62 عنوان)
- برگزاری دورة عالي فلسفة اسلامي (1 دوره برادران، 3 دوره خواهران)
- برگزاری دورة عالي عالي کلام اسلامي (2 دوره برادران، 1 دوره خواهران)
- برگزاری دورة عالی کلام تطبیقی فرق و ادیان (پيشنهادي)
- برگزاری حلقة علمي حكمت (1 حلقه برادران، 1 حلقه خواهران)
- برگزاری حلقة علمي كلام (1 حلقه برادران)
- برگزاری همایشها و نمایشگاههای مرتبط (5 مورد)
- تعامل و همکاری با اساتید (37 استاد)
- بهرهگیری از ظرفیت اعضای هیأت علمی (2 نفر)
گروه آموزشی فقه و مباني اجتهاد
- طراحی دورههای (رشته) آموزشی (1 دوره)
- طراحي و تدوين سرفصل درسي و منابع و اهداف آنها (24 عنوان)
- برگزاری دورة عالي فقه مقارن (3 دوره برادران)
- برگزاری حلقة علمي افق (و کارگروههای هفتگانه) (1 حلقه برادران و 7 کارگروه)
- برگزاری دورة عالي فقه سياسي (پيشنهادي)
- تعامل و همکاری با اساتید (10 استاد)
- بهرهگیری از ظرفیت اعضای هیأت علمی (2 نفر)