شبکه معالم اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی
به گزارش شبکه معالم، حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر محسن مروجی طبسی، استاد دانشگاه ادیان و مذاهب در دومین نشست از کارگاه تربیت مدرس نقد جریان‌های سلفی گری تکفیری به موضوع ابن تیمیه شناسی پرداخت ودرباره ویژگی های تفکری سلفیه گفت: سلفيه، پديده‌اى ناخواسته ونسبتاً نوخواسته است كه انحصارطلبانه، مدّعى مسلمانى است وهمه را جز خود كافر مى‌داند. فرقه‌اى خودخواه كه با به تن در كشيدن جامه انتساب به سلف صالح وبا ادّعاى وحدت با بنيان وحدت مخالف است.
وی اظهار داشت : سلفيه وهابيت است، مدعى است هيچ مذهبى وجود ندارد وبايد به عصر سلف؛ يعنى دوران صحابه، تابعين، وتابعينِ تابعين بازگشت واسلام بلامذهب را اختيار نمود.
استاد دانشگاه ادیان و مذاهب در این باره گفت: واضح است كه دعوت مردم به كنار گذاشتن دستاوردهاى مذاهب كارى نشدنى است؛ زيرا پيروان مذاهب به سادگى از مذاهب خود دست برنمى‌دارند وبه سوى نقطه‌اى مجهول وتاريك كه سلفيه مدعى آن است نمى‌دوند، به ويژه آنكه در پشت اين دعوت به «بى‌مذهبى» نوعى مذهب نهفته، بلكه اين دعوت، خود نوعى مذهب است.
وی ادامه داد: آن هم مذهبى که گرفتار چنگال جمود وتنگ‌نظرى كه اسلام را به صورت دينى بى‌تحرك، بى‌روح، ناقص، ناتوان و بى‌جاذبه تصوير مى‌كند وبا احياى روح خشونت وتعصب، راه را بر هرگونه نزديك شدن به همديگر مى‌بندد وبه جاى آن فضايى از درگيرى‌ها وبدبينى‌ها را ايجاد مى‌كند ودست همگان را به‌سوى شمشير پيكار مى‌كشاند.
وی با اشاره به اینکه ابن‌تيميه از پيشوايان انديشه سلفيه گفت: ابن‌تيميه وشاگردان وپيروان مكتب او به بهانه طرح لزوم بازگشت به اسلام سلف، به بيان نظريات وعقايد سخيفى درباره مسائل گوناگون اسلامى به ويژه در باب توحيد وشرك پرداختند كه بر اساس اين نظريات، بسيارى از افكار واعمال مسلمانان زير سؤال مى‌رفت وشمار زيادى از يكتاپرستان از جرگه اسلام بيرون رانده مى‌شدند.
وی ادامه داد: ابن‌تيميه وپيروان او مدّعى بودند كه براساس «اسلام سلف صالح» سخن مى‌گويند وانحرافاتى را كه در طول چند قرن پديد آمده، از رهگذر شناخت «سيره سلف صالح» از ميان برمى‌دارند؛ در حالى كه نيكوترين روش براى دريافت ارزش‌هاى اصيل اسلامى، بازگشت به قرآن وسنّت معصومين(عليهم السلام) است وآگاهى از اينكه آورنده دين چه روشى را ارائه كرده وكدامين دستورات را عرضه داشته است.
استاد دانشگاه ادیان و مذاهب گفت: علمای دلسوز بايد با تلاش پيگير به نقد وبررسى افكار ابن‌تيميه پرداخته وبر همه مسلمانان آشكار كنند كه ديدگاه‌هاى او نه تنها منطبق بر اسلام راستين نيست، بلكه با سيره سلف صالح نيز سازگارى ندارد.
وی با تاکید بر اینکه روش ابن‌تيميه در برخورد با مسائل اسلامى ثمره‌اى جز جدايى مسلمانان از يكديگر ونفى بسيارى از عقايد وآداب اسلامى نداشت، گفت: ولى رويارويى صريح دانشمندان اسلامى با وى سبب شد كه اين حركت پس از مدتى كوتاه متوقّف گردد. در ميان شاگردان او تنها «ابن قيم جوزيه» بر تعاليم استاد خود پافشارى داشت وكتاب‌هاى چندى در اين زمينه تأليف نمود. امّا در طول بيش از چهار قرن بعد از ابن‌تيميه، اين افكار وآرا چندان رونقى نيافت وبسيارى از آنها به فراموشى سپرده شد.
حجت الاسلام و المسلمین مروجی طبسی در ادامه به عقیده یکی از علمای شافعی به نام ابن حجر عسقلانى شافعى درباره ابن تیمیه در کتاب او در ترجمه ابن‌تيميه در كتاب «الدرر الكامنة» این نویسنده گفت:اصحابش در شأن ابن‌تيميه غلو كرده و اين باعث عجب در او شد تا اينكه خود را از ديگران و هم نوعانش بالاتر برد و خيال كرد كه مجتهد است. لذا درصدد ردّ بر كوچك و بزرگ، قديم و جديد از علما برآمد، و حتى كارش به جايى رسيد كه متعرض عمر شده و نسبت اشتباه در برخى از امور به او داد.
وی همچنین در پایان به دیدگاه سلفیان معاصر پیرامون ابن تیمیه پرداخت و گفت: ابن تيميه نه تنها به وسيله علماى ساير مذاهب مورد نقد قرار گرفته، بلكه برخى از سلفيان معاصر نيز به نقد و ارزيابى آرا و انديشه‌هاى وى پرداخته‌اند.
وی در این باره گفت: محمّد ناصرالدين البانى، یکی از شیوخ سلفی درباره حدیث غدیر که ابن تیمیه در کتاب منهاج السنه آن را انکار و تکذیب نموده است ، البانی آن را عجیب دانسته است ؛ابن‌تيميه قسمت اول از اين حديث را تضعيف كرده و قسمت آخر را گمان نموده كه دروغ است، و اين كار به نظر من از مبالغات او در سرعت داشتن و عجله‌كردن در تضعيف احاديث است قبل از آنكه طرق آن را جمع كرده و در آن دقت نظر كند.
گفتنی است دومین نشست از کارگاه تربیت مدرس نقد جریان‌های سلفی گری تکفیری به موضوع ابن تیمیه شناسی به مدت دو روز با حضور ۷۰ دانش پژوه و سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین دکتر محسن طبسی عضو هئیت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب قم ، همچنین پژوهشگر و مولف در حوزه فرق و مذاهب در هتل آفتاب ولایت برگزار شد .
