بنیانگذار اجتهاد در اهل‌سنت ابن تیمیه است

به گزارش شبکه معالم، حجت الاسلام‌ و المسلمین فرمانیان در کارگاه بررسی و شناخت مبانی جریان‌های سلفیه تکفیری با موضوع «اختلافات اهل سنت با جریان‌های تکفیری؛ مبانی، عقاید و روش‌های استنباط» با بیان اینکه اهل سنت اجتهاد را در طول تاریخ تعطیل نکرد، گفت: بعد از مذاهب اربعه در اهل سنت مجتهد مسلم وجود نداشت تا اینکه در تاریخ فردی به نام ابن تیمیه ظهور و با مقلدان به شدت برخورد کرد و گفت: هرکس معتقد به تقلید از ائمه اربعه باشد، بدعت‌گزار است.

رئیس دانشکده مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب قم ادامه داد: ابن تیمیه خود سراغ کتاب و سنت رفت و به مذاهب اربعه توجهی نکرد هرچند آنها را به عنوان عالم قبول داشت، ابن تیمیه برای بقیه مرجع علمی شد ولی چون مانند شیعه تجربه در اجتهاد نداشت، در این امر به شدت سطحی برخورد کرد، پس از آن فقه‌سلفی و غیرمقلد تولید شد به گونه ای که هر کسی می تواند با حداقل مطالعه در کتاب و سنت مجتهد مطلق شود.

وی عنوان کرد: تمام علما در مطالعه قرآن و سنت متوجه شدند کلمه کفر به دو معنای «کفر در مقابل ایمان» و «کفر در مقابل اسلام» استفاده شده است و هرکس برداشت خودش را مطرح کرده است.

حجت الاسلام‌ و المسلمین فرمانیان مطرح کرد: کفر اعتقادی در مقابل کفر فقهی است و غالب کفرها در کتاب کلامی از نوع کفر در مقابل ایمان است، ما می‌گوییم از نظر فقه، اهل سنت مسلمان فاسق و از منظر کلام مسلمان کافرند.

وی افزود: ویژگی هر دو فقه سلفی و مقاصدی این است که هر دو قائل به اجتهاد مطلق هستند اما سلفی‌ها نقل‌گرا و فقه مقاصدی عقلگرا می باشند روشنفکران جهان سنی بیشتر گرایش به نوع دوم دارند.

جریان های فکری جهان اسلام معاصر

وی به جریان های فکری جهان اسلام معاصر، اشاره و عنوان کرد: این موضوع، از زمانی که فرهنگ غرب وارد جهان اسلام شد چرا ما عقب افتادیم و آنها جلو رفتند؟ باعث جریان های مختلفی شد که عبارتند از اسلام سکولار، اسلام سلفی، اسلام روشنفکر مذهبی، اسلام سیاسی و اسلام سنتی .

رئیس دانشکده مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب قم بیان کرد: برخی گفتند مشکل از خود دین است لذا مبانی اسلامی را رها کردند که سبب جریان فکری سکلولار در اسلام شد، گروهی دیگر گفتند مشکل از دین نیست مشکل از تفسیر علماست بنابراین باید برگردیم به سلفی.

وی افزود: عده ای معتقد بودند که مشکل از دین نیست مشکل از تفسیر است. تفسیر علما منطبق با مقتضیات زمان و مکان نمی باشد که طرفداران اسلام روشنفکر مذهبی تشکیل دادند، بعضی بر این عقیده بودند که مشکل از دین و تفسیر نیست مشکل از حکام است که با ایجاد حکومت اسلامی تشکیل دهیم مشکل رفع می شود با این تفکر اسلام سیاسی ایجاد شد.

حجت الاسلام‌ و المسلمین فرمانیان ادامه داد: برخی می‌گفتند مشکل از دین و تفسیر دین و حاکمان نیست بلکه مشکل از مردم است، اگر مردم به آنچه ما می گوییم گوش دهند مشکل حل می شود که این اسلام سنتی است.

به گفته رئیس دانشکده مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب قم، حوزه‌های علمیه ما و مذاهب کلامی اهل‌سنت  به غیر از نومعتزله و اخوان‌المسلمین جزء اسلام سنتی هستند.

 

دیدگاهتان را بنویسید