ضرورت شناسایی جریان ها و اختلافات فکری در تفکر سلفیه معاصر

                                        گزارش تصویری

 

به گزارش شبکه معالم، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر علیزاده موسوی، رییس پژوهشکده حج و زیارت صبح امروز در سلسله جلسات برنامه مدرسه تابستانی کلام امامیه که به همت گروه آموزشی فلسفه و کلام اسلامی مرکز آخوند خراسانی و انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه در هتل ولایت مشهد برگزار شد به تبیین موضوع نقشة جامع جریان‌های سلفی معاصر پرداخت و گفت: اگر به این نتیجه رسیدیم که جریان سلفیه جریانی بسیط است اولین مشکل این است که طیف گسترده ای از سلفیه در مقابل ما است که یک طرف آن شبه قاره، طرف دیگر شبه جزیره و طرف دیگر آفریقا است و این کار را برای مقابله بسیار سخت می کند. مشکل بعدی این است که اگر جریان سلفیه جریانی واحد تلقی شود در حقیقت طیف گسترده ای از جهان اسلام را در بر می گرد که این باعث همگرایی جریان سلفیه می شود.


 

وی افزود: اگر بگوییم که جریان سلفیه یک جریان متشتت است و دارای نحله هایی است که گاه این نحله ها با هم در تضاد هستند؛ می توان سلفیه را بر پایه شاخص های موضوعی، روشی و جغرافیای تقسیم کرد.


 

دکتر علیزاده موسوی در ادامه توضح این موضوع بیان داشت: شاخه تقسیم این است که بررسی کنیم که آیا این ها دارای موضوعات مختلفی هستند که می توان آنان را ناظر به این موضوع تقسیم کرد. سلفیه را به چهار شاخص تکفیری، تبلیغی، جهادی و تعلیمی می توان تقسیم کرد. همچنین گاهی سلفیه را ناظر به دیدگاه های جغرافیایی نیز می توان تقسیم کنیم نظیر شبهه قاره، مصر و یا شبهه جزیره. گاهی سلفیه را ناظر به روش تقسیم می کنیم که براساس روش گاهی سلفیه سکولار است. گاهی سلفیه تبلیغی است و گاهی سلفیه رادیکال و افراطی است که شبیه آن را در مورد وهابیت و یا سپاه صحابه و … مشاهده می کنیم.


 

وی تصریح کرد: اگر ما این نگاه را داشته باشیم مشاهده خواهیم کرد که بین آنان علی رقم یک وجوه مشترک، تفاوت های بنیادینی وجود دارد و علتش این است که اگر این تمایزات را شناختیم راه مقابله با آن ها زیاد می شود و ما می توانیم از ظرفیت های هر یک علیه دیگری استفاده کنیم.


 

رییس پژوهشکده حج و زیارت خاطرنشان کرد: امروز علی رقم تفاوت های عمده ای که بین اینها وجود دارد، برخی به دنبال همگرایی هستند و ما امروز نباید به همگرایی این ها کمک کنیم و خود آنان نیز دارند از این همگرایی استفاده می کنند. نمونه یکی از این تفاوت ها این است که سلفیه جهادی در مصر محور اندیشه اش توحید در حاکمیت است ولی در عربستان محور توحید در عبادت است.


 

وی با بیان این که ما به علت عدم شناسایی نباید همه را با یک نگاه ببینیم، گفت: آیا جریان وهابیت جریانی بسیط است یا جریانات مختلفی است؟ سلفیه پنج جریان متفاوت هستند که به شدت با یکدیگر اختلاف دارند اما چون آنان را نشناختیم همه را یک کاسه می بینیم.

دیدگاهتان را بنویسید