به گزارش شبکه معالم، حجت الاسلام و المسلمین سید نقی موسوی، عضو موسسه اشراق و عرفان به تبیین «چیستی، چرایی و چگونگی و قلمرو» فقه تربیتی پرداخت. وی ضمن مفهوم شناسی فقه تربیتی رابطه و تفاوت فقه تربیتی با فقه، علوم تربیتی و اخلاق را بیان نمود. وی قلمرو «موضوع فقه تربیتی» را کنش‌ها و واکنش‌های اختیاری مکلفان (اعم از مربیان، متربیان و همه عوامل انسانی در عرصه تعلیم و تربیت) و محمول آن را احکام شرعی که اعتبارها و مجعول‌های شارع برای مکلفان دانست.

حجت الاسلام و المسلمین موسوی بیان داشت: فقه تربییتی دانشی است که رفتارهای اختیاری صادر شده از مربیان و متربیان در مقام تربیت را از لحاظ اتصاف آنها به یکی از احکام پنج‌گانه بررسی می‌کند و برای هر رفتاری حکمی را از ادله آن استنباط می‌نماید. در مقایسه فقه تربیتی با دانش تربیت، از لحاظ موضوع، دانش تربیت اعم از فقه تربیتی است چرا که دانش تربیت از همه رفتارها و موقعیت‌ها در فضای تعلیم و تربیت بحث می‌کند؛ در حالیکه فقه تربیتی فقط به رفتارهای اختیاری مکلفان در فضای تربیتی می‌پردازد. از نظر محمول نیز، محمول دانش تربیت، توصیفی و هنجاری است؛ اما همه محمول‌های فقه تربیتی هنجاری و انشایی است.

عضو موسسه اشراق و عرفان در بخش دیگری از جلسه، به تفاوت‌های فقه تربیتی و فقه اخلاق در حیطه قلمرو موضوع آن اشاره نمود. بدین معنا که موضوع «رفتارهای دگرسازانه مکلفان» به فقه تربیتی است و «رفتارهای خودسازانه مکلفان» به فقه اخلاق مربوط می شود. وی متذکر شد، رفتارهای تبلیغی از حوزه فقه تربیتی خارج است و در قلمرو (فقه تبلیغات) قرار می‌گیرد.

وی در جلسه دوم این برنامه که به صورت کارگاهی و با موضوع مسئله پژوهی فقه تربیتی برگزار گردید، استاد به بررسی هندسه موضوعی و اولویت‌های پژوهشی در فقه تربیتی پرداخت و دو نمونه مسئله «وفاداری به وعده به کودکان» و «بیدار کردن فرزند برای نماز» را با روش اسنادی و تربیتی و تاکید بر روش‌شناسی استنباطی و فقهی در قالب از منظر فقه تربیتی بررسی نمود.