شبکه معالم اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی
به گزارش شبکه معالم، حجت الاسلام و المسلمین کمال‌الدین مظلومی زاده “مدیر مرکز تخصصی از اخلاق و معنویت آیت‌الله سعادت پرور در سلسله کارگاه‌های فرهنگی تربیتی “چالش‌های اخلاق کنشگری روحانیت” به تبیین موضوع معنویت روحانیت، ظرفیت‌ها و کارکردها پرداخت و گفت: روحانیت عالم دین است و تمام تعریف خود را از مناسبت با دین دریافت می‌کند و تمام تعهد خود را در این نسبت بکارمی‌گیرد. روحانیت اگر هنر توسعه دین‌داری و عبودیت را نداشته باشد کوتاهی کرده‌است؛ فرایند ظرفیت و کارکردهای عالم با توجه به فهم دین که تحصیل دین و تحقیق دین و تربیت دین است و تحقق بخشیدن به آن که شامل دفاع از دین، تبلیغ دین و تمدن‌سازی دین می‌باشد؛ تربیت معنوی را تشکیل می‌دهد.
درواقع تربیت معنوی اخلاق به‌اضافه معنویت می‌باشد
وی خاطرنشان کرد: تربیت معنوی در بیانیه‌ی گام دوم انقلاب شامل محورهای اصلی خودسازی، جامعه‌سازی و تمدن‌سازی می‌باشد که هدف غائی و آرمان بزرگ انقلاب ایجاد تمدن نوین اسلامی می‌باشد حضرت آقا در این بیانیه می‌فرماید دهه‌های آینده دهه‌های شماست و شمایید که باید کارآزموده و پرانگیزه از انقلاب خود حراست کنید و آن را هرچه بیشتر به آرمان بزرگش که ایجاد تمدن نوین اسلامی و آمادگی برای طلوع خورشید ولایت از نزدیک کنید. تمدن‌سازی نیازمند اخلاق و معنویت است و معنویت و اخلاق جهت‌دهنده همه حرکت‌ها و فعالیت‌های فردی و اجتماعی و نیاز اصلی جامعه است . خودسازی محور اساسی تمدن سازی می‌باشد.
اصل تقدم خود تربیتی بر دیگر تربیتی از دیدگاه امام‌خمینی ره
وی اظهار داشت: اگر الگو خود صالح نباشد نمی‌تواند دعوت به صلاح کند اول فرد باید از خودش شروع کند و خودش را تزکیه کند هر اصلاحی نقطه اولش خود انسان است چنانچه خود انسان تربیت نشود نمی‌تواند دیگران را تربیت کند. اخلاق و معنویت شامل چرایی و چگونگی یعنی راهبردها می‌باشد اخلاق و معنویت در تربیت عرفانی و تربیت اخلاقی عبارت‌اند از اخلاق به معنی رعایت فضیلت‌ها است یعنی خیرخواهی، گذشت، کمک به نیازمندان و راست‌گویی و معنویت برجسته کردن ارزش‌های معنوی در خود و جامعه است مانند اخلاص و ایمان و ایثار و توکل.
وی ادامه داد: در چرایی اخلاق و معنویت نکاتی وجود دارد این‌که اخلاق و معنویت جهت‌دهنده همه حرکت‌ها و فعالیت‌های فردی و اجتماعی و نیاز اصلی جامعه است و با وجودشان، محیط زندگی را حتی با کمبودهای مادی بهشت می‌سازد. در راهبرد اخلاق و معنویت نکاتی قابل‌توجه است که با دستور و فرمان به دست نمی‌آید ایجاد منش و رفتار اخلاقی و معنوی در خود فراهم کردن زمینه رواج آن در جامعه است و باید با کانون‌های ضد معنویت و اخلاق و شیوه معقول برخورد کرد که این نیازمند تلاش و جهاد می‌باشد در تربیت معنوی ظرفیت‌ها و چالش‌هایی وجود دارد از جمله جامعیت اسلام در تربیت معنوی گرایش نسل جوان و بحران معنویت باید جدی گرفته شود.
حجت‌الاسلام و المسلمین مظلومی زاده بیان کرد: ادوار تاریخی تربیت معنوی شامل دوره آغازین، دوره توسعه، دوره انحراف، دوره بازیابی و تکامل و دوره اوج و شکوفایی می‌باشد که دوره‌ی آغازین با ظهور اسلام و شاگردان امام علی ع در همان قرن اول هجری شکل می‌گیرد مانند سلمان فارسی، اویس قرنی ، میثم تمار کمیل بن زیاد در طول دوره توسعه تربیت معنوی با وجود نورانی اهل‌بیت ع و با بیان روایات و ادعیه عرفانی و پرورش شاگردان ایمانی توسعه می‌یابد. در دوره انحراف و تصوف که در اواخر قرن دوم ظهور پیدا کرد با ظهور افرادی چون بایزید بسطامی و جنید بغدادی شروع شد که ویژگی این افراد تظاهر به تصوف و عرفان و آداب‌ورسوم خاص مانند خانقاه، سماع موسیقی و خرقه پوشی است و سخنانی در باب کشف و شهود می‌باشد که در واقع مورد اعتراض فقها و متکلمین قرار گرفته‌اند، البته در برابر مخالفین مقاومت کردند و روزبه‌روز به توسعه خویش همت گذاشتند در دوره بازیابی و تکامل عالمان شیعه سعی کردند عرفان و تربیت اسلامی نوع ناب را به جایگاه خویش برگردانند و قرائت صحیح عرفان و تربیت را به بشریت معرفی کنند از جمله سیدبن‌طاووس، ابن فهد حلی، سید مهدی بحرالعلوم و در دوره اوج و شکوفایی عالمان و عارفان نجف امام‌خمینی علامه طباطبایی به تدوین تدریس و تربیت شاگرد پرداختند.
وی در ادامه افزود: نظام کلی تربیت معنوی شامل تربیت اعتقادی، تربیت جسمانی، تربیت عبادی تربیت اخلاقی و تربیت عرفانی می‌باشد که این ترتیب نیز باید در آن نظام کلی حفظ شود. تربیت صنفی اصول و مسائل دارد اصول تربیت اصل تظاهر و اصل توجه به عرف است و مسائل تربیت شامل آداب معاشرت حسن خلق مزاح و شوخی آراستگی ظاهر سطح زندگی و کار و شغل می‌باشد.
وی یاداور شد: اصل تظاهر یا ظاهرسازی یکی از اصول و قواعد عامه تربیت می‌باشد که نقش زنی ظاهر بر باطن اختصاص به ظواهر پسندیده ندارد هرگاه رفتار یا گفتاری مضمون بر جوارح آدمی نمودار شود آهنگی باطل خواهد انگیخت ازاین‌رو لقمان به فرزندش توصیه کرد که به‌هنگام راه رفتن با تفرعن راه نرو زیرا سبب میشود که نفس تو درگیر تفرعن و خودپسندی شود.
