ادبیات ترکیبی از علم و ذوق است / ویژگی و مؤلفه های نویسنده

به گزارش شبکه معالم، دکتر حسنیه نجات‌زادگان، مدرس و پژوهشگر ادبیات فارسی در کارگاه آموزشی سوادهای هزاره سوم که در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد، به ارائه مبحث «سواد نگارشی» پرداخت و افزود: ادبیات مقوله گسترده و وسیعی است که فرهنگ زیر مجموعه آن قرار دارد.

وی با بیان اینکه بعضی از علوم چون، ریاضی، فیزیک و شیمی علم محض و بعضی از دروس چون مجمسمه‌سازی و موسیقی ذوق محض هستند، اظهار کرد: ادبیات بی چون و چرا نیمی علم محض و نیمی ذوق محض است این دو باید در کنار هم باشد، باید دغدغه یا اتفاقی فرا هنجار در فرد رخ داده باشد تا سراغ نوشستن و نویسندگی برود.

مدرس و پژوهشگر ادبیات فارسی تصریح کرد: گاهی تخیل‌پردازی قوی و یا دلایل دیگری چون انتقام جویی، فرافکنی عصیان سرکشی جاه‌طلبی، انزوا، احساس کم‌ارزشی، طلب محبوبیت فرد را به سمت نویسنگی سوق می دهد.

ویژگی‌های نویسنده

دکتر نجات‌زادگان با بیان اینکه یکی از خصوصیت های نویسنده جزئی‌نگری است یعنی چیزهایی می‌بیند که دیگران متوجه آن نیستند، عنوان کرد: ایمان در یک نویسنده مهم است چرا که باعث اعتمادبه نفس می شود، نویسنده های بی‌ایمان نوشته های سردرگمی دارند که معمولا مخاطب را در انتها به قهقرا می برد.

وی تسلط بر زبان، تدبر و مطالعه فراوان، داشتن تحلیل فکری و ذهن درگیری، داشتن جسارت، انگیزه و میل به نوشتن، داشتن ایدولوژی و مکتب خاص را از جمله ویژگی های یک نویسنده برشمرد.

دکتر نجات زادگان با بیان اینکه دوری گزیدن از ادبیات ارتجاعی و بل‌بدیهه سخن نگفتن از ویژگی های نویسندگی است، خاطرنشان کرد: یک نویسنده باید نگاه منصف داشته باشد، نسبت به همه چیز حساس باشد، به استعداد کمتر اهمیت دهد، زیرک باشد، دارای اخلاق و در تمام رفتارهای خود دقت کند بهترین باشد.

مدرس و پژوهشگر ادبیات فارسی تصریح کرد: احساسی و عاطفی بودن از دیگر خصوصیات یک نویسنده است؛ منجمد بودن قلم را روان نمی کند چنانکه در قرآن آمده است: ‌«قلبهایی که می اندیشند…» ابتدا قلب آمده بعد اندیشه!

وی افزود: یک نویسنده باید فرزند جامعه خویش باشد به این معنا وقتی شروع به صحبت می‌کند از جامعه خود حرف بزند که برای دیگران ملموس باشد، از تعصب و تحجر به دور باشد، اندیشه سیاسی داشته باشد نه به این معنا که فعال سیاسی یا جزء حزبی سیاسی باشد یعنی نسبت به مسائل جامعه‌اش حساس باشد

دکتر نجات زادگان با اشاره به اینکه یک نویسنده تغذیه، خواب و ورزش منظمی دارد، ادامه داد: نویسنده باید اهل تملق‌گویی نباشد، اهل ممارست و تمرین بسیار باشد، دنبال جلب محبت، توجه دیگران و شهرت نباشد، اعتماد به نفس بالا و احاطه به تاریخ ادبیات داشته باشد.

مدرس و پژوهشگر ادبیات فارسی تأکید کرد: نوسنده نسبت به جمله ای که می‌گوید مسؤول است چنانکه امام علی(ع) فرموده‌اند: «اگر انسان نسبت به آن چیزی که یقین نداشت سکوت می کرد هیچ اختلاف نظری در جهان پدید نمی آمد».

معرفی دو مکتب ادبی

وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به مکتب «مدرنیسم» به عنوان یکی از مکاتب ادبی جهان، گفت: مکتب مدرنیسم معتقد است حقیقت مطلق وجود ندارد؛ نویسندگان این سبک از زمان تقویمی تنفر دارند و می‌خواهند از دو چیز زمان تقویمی و دردبودن رهایی پیدا کنند، داستان های مدرنیسم اطلاع‌رسانی تکه تکه و نامنظم دارد، زاویه‌مند و قانونمند نیست، شخصیت‌‌ها ماهیت چندگانه دارند، در این نوع داستان ها مفاهیمی مانند احتضار و مرگ برجسته است.

با بیان اینکه مکتب «امپرسیونیسم» زیر مجموعه مدرنیسم است، عنوان کرد: زيربناي مکتب ادبی «امپرسیونیسم» توصيف و تشريح احساسات و عواطف است که با سادگي بسيار نگارش يافته و در ذکر تفاصيل و جزئيات کوششي به عمل نمي آيد، نويسندگان اين شيوه مي کوشيدند هر چيزي را به احساس کاهش دهند و آن قدر به قدرت بيان مي پرداختند که حتي گاهي قواعد دستور زبان را هم ناديده مي انگاشتند.

گفتنی است، دوره آموزشی «سوادهای هزاره سوم» از سوی مرکز آموزشی شیخ بهائی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار می‌شود.

دیدگاهتان را بنویسید