شبکه معالم اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی
حجت الاسلام والمسلمین محمد قطبی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان، در گفت و گو با شبکه معالم با بیان این‌که دانش اسلامی و معارف دینی برای تغییر و توسعه ارزش‌ها در سطح جامعه به فناوری‌های نو نیاز دارد، گفت: به عبارتی کاربست تکنولوژی در عصر ما یک ضرورت جدی است که باید به آن توجه بیشتری شود.
وی تأکید کرد: بسته‌های فناور و تیم‌هایی که توانایی و قابلیت تبدیل و عرضه محتوای دینی و معارف اسلامی در قالب‌ها و فناوری‌های نو و روش‌های مرسوم امروزی به جامعه و مخاطب را دارند، تیم‌هایی هستند که می‌توانند این محتوا در جامعه ترویج دهند تا بر اساس آن آموزه‌های جامعه شکل بگیرد.
مربی ایده پردازی و خلاقیت در حوزه علوم و معارف اسلامی خاطرنشان کرد: امروزه رسانه‌ها و ابزارهای مختلفی از فضای مجازی تا تکنولوژی‌های نوین، سخت‌افزارها، هنر و گجت‌ها در اختیار جامعه قرار دارد که باید از آن‌ها جهت ترویج و انتقال معارف دینی استفاده شود.
تسلط بر مفاهیم دینی؛ شناخت فناوری‌های نو
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان تصریح کرد: نکته بسیار مهم این است که تیم‌هایی که بناست این فعالیت و فرآیند را طی کرده و محتوای دینی را در قالب فناوری‌های نو به جامعه منتقل و نیازهای مردم در اقصی نقاط جامعه را مد نظر قرار دهند، باید هم از نظر علمی و محتوایی بر مفاهیم و معارف دینی تسلط کامل داشته باشند و هم ابزارهای روز و فناوری‌های نو را به طور کامل بشناسند.
وی ادامه داد: لازمه تحقق این امر این است که بتوانیم در قالب هسته‌های فناوری، پارک‌های علم و فناوری و شتابدهنده‌ها، طلاب و دانشجویان مستعد را شناسایی کرده و آموزش دهیم تا فرایند تیم‌سازی را طی کنند و به سیستم‌های آماده به کار تبدیل شوند.
حجت الاسلام و المسلمین قطبی افزود: همچنین باید پشتوانه‌های مشورتی و تربیتی در اختیار آن‌ها قرار گیرد تا بتوانند این فرایند را دنبال و محتوای علوم اسلامی و انسانی و معارف دینی را در قالب پلتفرم‌ها، روش‌ها، ابزارها و رسانه‌های نو به جامعه منتقل و نیاز مردم را تأمین کنند.
اخلاق مداری شاخصه مهم استارتاپ‌های مذهبی
وی به اصولی که استارتاپ‌های مذهبی باید رعایت کنند اشاره و ابراز کرد: وقتی یک استارتاپ و هسته فناور به عرصه فعالیت‌های مذهبی ورود پیدا می‌کند و مدار حرکتش را در حوزه فعالیت‌های مذهبی و محتواهای دینی قرار می‌دهد، لازم است نکاتی را مد نظر قرار دهد که مهم‌ترین آن‌ها محتوای دینی است.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان تصریح کرد: محتوایی که زیربنای ابزار این استارتاپ‌ها قرار می‌گیرد باید کاملاً مورد تأیید دین و محتوایی عمیق، دقیق، حکیم و عالمانه باشد.
حجت الاسلام والمسلمین قطبی با بیان این‌که نکته دومی که استارتاپ‌های مذهبی باید رعایت کنند استفاده از روش‌های مورد تأیید دین جهت ارائه محتوا به مردم است، گفت: متأسفانه برخی از روش‌های مرسوم جهت انتقال پیام برخلاف نظریات دین است؛ به طور مثال محصولی را بیش از حد جلوه دادن و یا محصول دیگری را بدون رعایت انصاف تحقیر و تخریب کردن و اغلبِ روش‌هایی که متأسفانه در حوزه مارکتینگ و تبلیغات تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرند روش‌های منفی هستند که باید از آن‌ها پرهیز کرده و محتوای ناب را با روش‌های منصفانه، صحیح و سالم به جامعه منتقل کنیم.
وی ادامه داد: نکته دیگری که استارتاپ‌های مذهبی باید رعایت کنند این است که بر اساس ضرورت‌ها و نیاز جامعه در حوزه آموزه‌های دینی و تعالیم اسلامی حرکت کنند به عبارتی وظیفه آن‌ها تأمین نیاز جامعه و نه دنبال کردن خواست جامعه است.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان ادامه داد: اگر نیاز و خواسته جامعه با هم منطبق بود این حرکت ایرادی ندارد اما اگر این دو با هم متفاوت بود ما موظفیم بر اساس نیاز جامعه حرکت کنیم.
حجت الاسلام والمسلمین قطبی عنوان کرد: بنابراین اگر محتوای دقیق، علمی، دینی و اسلامی در قالب روش‌ها و ابزارهای مورد تأیید دین و بر اساس نیاز مردم توسط یک تیم ارائه شود می‌توان گفت این فعالیت‌ها یک استارتاپ و هسته فناور مذهبی است که می‌تواند پاسخگوی نیاز جامعه باشد.
اولویت طلاب: آشنایی با فضاهای روز و سواد عمومی رسانه
وی در رابطه با نقش طلاب در استارتاپ‌های مذهبی، اظهار کرد: فعالیت‌های مشابه‌ای که در سطح دنیا اجرا می‌شود برخی بر پایه محتوا، گروهی بر اساس ارائه خدمات و برخی بر اساس تولید محصول انجام می‌شوند با این وجود در حوزه فعالیت‌های مذهبی همه این عرصه‌ها قابلیت ورود دارند.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان تصریح کرد: در این عرصه هم می‌توان محصولات مذهبی و تأمین کننده نیاز مردم در حوزه معارف، اخلاق، احکام، قرآن و سایر ابعاد دینی تولید کرد و هم می‌توان به ارائه خدمات فرهنگی، آموزشی، مشاوره‌ای و سایر خدمات ناظر بر تأمین نیازهای مذهبی پرداخت.
حجت الاسلام والمسلمین قطبی گفت: همچنین می‌توان به فعالیت‌های ناظر بر تولید محتوا برای مؤسسات و مراکز فعال در عرصه دین پرداخت و محتوا را به آن‌ها ارائه و تولید و استفاده از ابزار و رسانه را نیز به آن‌ها سپرد.
وی اظهار کرد: بنابراین همه این عرصه‌ها قابلیت ورود دارد اما به نظرم اولویت این است که طلاب تا حدی با فضاهای روز و سواد عمومی رسانه آشنایی پیدا کنند و سپس بر روی تولید محتوا متمرکز شده و عرصه‌های کاربست و تکنولوژی و فضاهای رسانه‌ای را به نسل جوان خودجوش و انقلابی واگذار کنند.
ضرورت تولید محتوا، سیاست و فکر مورد نیاز نظام در استارتاپ ها
وی با تأکید بر این‌که رابطه بین حوزه و رسانه‌ها به چهار سطح تقسیم می‌شود، عنوان کرد: سطح اول عاملیت و به این معناست که ما حوزویان خودمان از رسانه به عنوان ابزار استفاده و محتوا را به مخاطب منتقل کنیم.
مربی ایده پردازی و خلاقیت در حوزه علوم و معارف اسلامی با بیان این‌که در سطح دوم حوزه به عنوان پشتیبان محتوایی و فکری، مفاهیم و محتوا را جهت انتشار در اختیار افرادی که در حال فعالیت در این عرصه هستند قرار می‌دهد، گفت: در سطح سوم ما از منظر فقهی و حقوقی، احکام و مسائل پیچیده حوزه‌های فناوری نو را استخراج و منتشر می‌کنیم به عبارتی از زاویه فقه فناوری و رسانه ورود پیدا کرده و مسئله‌های فقهی این عرصه را حل می‌کنیم.
وی با بیان این‌که در سطح چهارم حوزه‌ها و طلاب می‌توانند در حوزه رسانه‌های نو و فناوری‌های روز پشتیبان سیاست‌گذاری‌های نظام و عقبه تئوریک برای آن باشند، عنوان کرد: همه شبکه‌های و سیستم‌های بزرگ و سازمان‌های وسیعی که در جامعه در حوزه رسانه‌های نو فعالیت می‌کنند زیر چتر حمایتی نظام قرار دارند از این رو اگر ما محتوا، سیاست و فکر مورد نیاز نظام را تأمین کنیم می‌توانیم به صورت هرمی بر روی همه این نهاد‌ها تأثیر بگذاریم.
حجت الاسلام والمسلمین قطبی خاطرنشان کرد: یکی از ضعف‌هایی که در تعامل بین حوزه و حاکمیت نظام جمهوری اسلامی ایران وجود دارد این است که ما طلبه‌ها بیشتر در حوزه انفرادی فعالیت می‌کنیم در صورتی که نظام و حاکمیت بر اساس ساختارها و سیستم‌ها فعالیت می‌کند از این رو ما نمی‌توانیم در چنین منظومه و سیستم‌هایی اثر بگذاریم.
گفتنی است، نخستین رویداد نوآوری در علوم و معارف اسلامی از سوی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی و شتابدهنده علوم و معارف اسلامی، افق با مشارکت شتاب دهنده فرهنگی، مذهبی و قرآنی شفق، پژوهشکده نوین شهر معنوی ثامن، شتابدهنده کسب و کار فردوسی برگزار شد.
