شبکه معالم اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی
شبکه معالم ـ حجت الاسلام و المسلمین دکتر طالقانی در مقاله ای علمی پژوهشی به تببین موضوع «علیّت عدمی و بررسی یک روایتِ ناواقع‌گرایانه» پرداخته است.
به گزارش شبکه معالم، مقاله علمی پژوهشی «علیّت عدمی و بررسی یک روایتِ ناواقع‌گرایانه» به نگارندگی حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید علی طالقانی، عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی در فلصنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های فلسفه کلامی منتشر شد.
در چکیده این مقاله آمده است:
در زبان روزمره، زبان علمی، احکام اخلاقی و دعاوی حقوقی جملات زیادی وجود دارد که در آنها امری عدمی، علّت یا معلول یا هم علّت و هم معلول واقع شده است؛ جملاتی مانند: «بی‌توجهیِ حامد به گُل‌ها علّت از میان رفتن آنهاست»، «کمبود ویتامینِ دی علّت بیماری نرم‌استخوانی است» و «خودداری جرّاح از جراحی، علّت مرگ بیمار است». علیّت مورد استفاده در این جملات را می‌توان «علیّت عدمی» خواند. یک پرسش اساسی دربارۀ این دست جملات این است که آیا کاربرد واژۀ «علت» در چنین مواردی، ناشی از بی‌دقتی و تسامح است یا حاکی از امری واقعی و مستقل از ذهن ما. به بیان دیگر، آیا باید تعبیر «علیّت» در این جملات را واقع‌گرایانه خوانده، حاکی از امری عینی دانست و یا آن‌که باید آنها را ناواقع‌گرایانه خواند و بیانِ محرَّفی از واقعیت شمرد. هلن بیبی از جمله فیلسوفان تحلیلی است که از موضعی دیویدسونی بر ناواقع‌گرایی در علیّت عدمی استدلال کرده است. نگارنده پس از توضیح کوتاه علیّت عدمی و طرح مسئله، به صورت‌بندی و ارزیابی استدلال‌های بیبی پرداخته، نشان داده که استدلال‌های او ناتمام است. ادعای نویسنده در اینجا، صرفاً انتقادی و سلبی است و به منزلۀ دفاع از واقع‌گرایی در علیّت عدمی نیست.
