به گزارش شبکه معالم، حجت‌الاسلام‌والمسلمین مجتبی الهی‌خراسانی در دومین نشست هم‌اندیشی «بازاریابی محتوای دینی» از سلسله نشست‌های در حوزه سبک زندگی و مصرف کالای فرهنگی که در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد، اظهار کرد: محتوای دینی در عین حال که مفرداتش خیلی واضح است، یکی از مفاهیمی است که دچار سوء تفاهم‌های فراوانی در فضای رسانه و دانش یعنی فضای تبدیل و تولید محتوا می‌شود.

رئيس ميز توانمندسازي و توسعه علوم اسلامی دفتر تبليغات به بازخوانی محتوای دینی از زوایای مختلف پرداخت و گفت: دینی به عنوان قید محتوا می‌آید و داوری‌های خیلی گوناگونی در مورد آن می‌شود؛ معمولا محتواهایی را دینی می‌گوییم که در آن مفاهیم دینی از جنس حقیقت شرعی و متشرعه زیاد باشد و چه بهتر که به یکی از احکام دینی هم مستقیما بپردازد؛ که اگر به این لایه بپردازد حتما خیلی دینی‌تر است.

لایه‌های محتوای دینی

حجت‌الاسلام‌والمسلمین الهی‌خراسانی با بیان اینکه دینی بودن محتوا لایه‌هایی دارد، عنوان کرد: این دینی بودن اگر وصف عمل ما یا باور ما قرار بگیرد می‌تواند لایه ها را در خود جای دهد.

وی با بیان اینکه یک لایه از دینی بودن کف آن چیزی است که ما در منظومه اندیشه قرآنی به نام دین می‌شناسیم یعنی «فطرت»، تأکید کرد: ما نمی‌توانیم یافته‌ها و کشش های فطری را غیر دینی بنامیم و  فطرت را از دین جدا کنیم ؛ میل به زیبایی. میل به خود. حب نفس و زیبایی. شناخت واقع گرایانه هستی یعنی رئالیسم نظری. همه شاخه هایی از آن هستند که در فطرت ما نهادینه شده‌اند.

رئيس ميز توانمندسازي و توسعه علوم اسلامی دفتر تبليغات ادامه داد: بنابراین هر مضمونی که به زیبایی، به نظم و حب ذات و تمایز هویت انسانی بپردازد، می‌تواند به این معنا دینی باشد و به نظر نمی‌رسد منطقی برای دینی نبودن قضاوت‌ها و شناخت‌ها و تمایلات فطری بتوانیم پیدا کنیم؛ پس اگر در یک اثر هنری و محصول رسانه ای به مضامین زیبایی، نظم و حب ذات و تمایز هویت انسانی پرداخته باشد حتما این اثر یک اثر دینی است.

تحول بر مبنای فطرت، انسان را به توحید می‌رساند

وی افزود: لایه بالاتر از فطرت لایه «توحیدی» است؛ یعنی یک سری اتفاقاتی که بعد از شناخت خدا، در باورها، گرایش‌ها، تمایلات، اهداف و بینش‌های فرد اتفاق افتاده است لذا توجه به خدا، خدایی بودن، اعتقاد به یک خالق برتر در هستی، اعتقاد به تصادفی نبودن جهان، اعتقاد به غیب و هرآنچه که باور به خدا از یک منظومه اعتقادات و گرایش ها و افعال رفتاری حمایت می‌شود.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین الهی‌خراسانی عنوان کرد: لایه فراتر از لایه توحیدی لایه «دین ابراهیمی» است؛ منظور از دین ابراهیمی مشترکات ادیان موسوم به ادیان الهی در زبان ما، ادیان ابراهیمی در زبان جامعه‌شناسان دین و ادیان آسیایی در زبان مورخان ماست.

وی تصریح کرد: بنابراین پیامبر، رسالت، وحی، پیام از غیب آمدن، آخرت به گونه ای متمایز از دنیا، اینکه انسان دو بعد الهی و غیر الهی دارد . این مقدار از چیزی که گاه از جنبه معنوی انسان از آن یاد می‌شود و هنوز با شریعت فاصله زیادی دارد، می تواند یک لایه از دین باشد.

رئيس ميز توانمندسازي و توسعه علوم اسلامی دفتر تبليغات ادامه داد: در لایه بعد پا را فراتر و به «شرایع» می‌گذاریم که می‌تواند شریعت اسلام یا سایر شرایع باشد و از شرایع بالاتر به سراغ «مناسک» می رویم، مرز بین این دو را با خیلی چیزها می‌توان پر کرد.

وی با طرح این سوال که چرا از تشیع سخن نمی‌گوییم، اظهار کرد: بنیاد این تفکر اولا تفکر شیعی است که همه این لایه‌ها را به رسمیت می‌شناسیم  و ثانیا می توان با قلمروی تمدن هم لایه لایه مسیر بحث رو جلو برد.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین الهی‌خراسانی خاطرنشان کرد: دینی بودن صرفا به معنای درباره نماز بودن نیست به معنای درباره روحانیت یا ادعیه را بازنشر کردن نیست. در مجموعه پیام‌رسان های مذهبی این تنوع لایه ها دیده نمی‌شود.

انواع محتوای دینی

وی با اشاره به انواع محتوای دینی عنوان کرد: از نگاه من هرآنچه که پاسخ به یک نیاز دینی باشد محتوای دینی است یعنی این نیاز را دین به رسمیت شناخته باشد و امضا کرده باشد با آن همه آن لایه‌ها.

 

• 
•