تأثیر اختلاف افکنی در امت اسلامی و پیدایش مذاهب فقهی وصوفی و مکاتب اخلاقی

به گزارش شبکه معالم، کارگاه بررسی و شناخت مبانی جریان‌های سلفیه تکفیری با موضوع «اختلافات اهل سنت با جریان‌های تکفیری؛ مبانی، عقاید و روش‌های استنباط» در مشهد برگزار شد.

در این نشست حجت الاسلام‌ و المسلمین دکتر مهدی فرمانیان، رئیس دانشکده مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب قم در جمعی از اساتید و طلاب حوزه‌های علمیه و جامعه المصطفی بر شناخت دقیق جریان‌های فکری و مذاهب موجود اهل سنت تأکید کرد.

وی با بیان اینکه اسلام دارای سه بخش اعتقادات، احکام و اخلاق است، افزود: اختلاف در «اعتقادات» باعث به وجود آمدن مذاهب کلامی می‌شود که به دسته‌‌‌‌‌‌‌های شیعه، انحرافی و انشعابی از اسلام تقسیم بندی می‌شوند، اختلاف در «احکام» سبب ایجاد مذاهب فقهی و با اختلاف در «اخلاق» مذاهب صوفی و مکاتب اخلاقی به وجود آمد.

حجت الاسلام‌ و المسلمین فرمانیان با بیان اینکه مذاهب کلامی اهل سنت شامل شیعه، انحرافی و انشعابی از اسلام است، عنوان کرد: مذاهب فقهی قدیم اهل سنت حنفی، حنبلی، مالکی، شافعی و مذاهب جدید آن فقه‌سلفی و فقه‌مقاصدی است.

جریان‌های فکری اهل سنت

وی در ادامه با بیان اینکه جریان‌های فکری اهل سنت شامل معتزله، نومعتزله، اشاعره، ماتریده و اصحاب حدیث است که تمام آنها در ضدیت با شیعه مشترک هستند، عنوان کرد: تفکر «معتزله‌« کمرنگ و به مرور زمان از بین رفته است و روشنفکران جهان اهل سنت تحت تاثیر جریان «نومعتزله» هستند.

رئیس دانشکده مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب قم افزود: جریان «اشاعره» عقل گرا، تأویل گرا و مجازگرا بوده و اکثر مدارس شافعیان و مالکیان در جهان را تحت تأثیرخود قرار داده است به طوری که قریب به ۹۰ درصد کتاب‌های «ابن‌تیمه» درخصوص نقد این تفکر است.

وی عنوان کرد: «اصحاب‌حدیث» که از جمله آن وهابیت، دیوبندیه، اخوان المسلمین، سلفی‌جهادی، سلفی زیدی، سلفی شیعی و مکتب القرآن است، با صوفی‌ها و معتزله‌ها مخالف هستند به طوری که۷۰ درصد وهابیت اهل‌حدیث و تنها ۳۰ درصد تحت تأثیر افکار ابن تیمیه هستند.

حجت الاسلام‌ و المسلمین فرمانیان در ادامه سخنان خود از وهابیت، دیوبندیه، اخوان المسلمین، سلفی جهادی، سلفی شیعی و مکتب القرآن به عنوان جریان های سلفیه یاد کرد و افزود: داعش و القاعده «سلفی جهادی» هستند که ۱۰ میلیون نفر جمعیت دارند و اکثر جمعیت «سلفی زیدی» در یمن است، جریان «سلفی‌شیعی» که فقه‌شان ترکیبی از شیعه و سنی است، پیامبر اکرم(ص) را قبول دارند اما در مقوله امامت، معصوم بودن و علم غیب را قبول ندارند .

رئیس دانشکده مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب قم خاطرنشان کرد: سلفی شیعی ترکیبی از سلفیت و روشنفکری است و مکتب القرآنی ها در گذشته اخوانی بو‌ده‌اند.

وی افزود: مذاهب فقهی معروف (قدیمی) اهل سنت حنفی، حنبله، مالکی، شافعی و مذاهب جدید آن فقه‌سلفی و فقه‌مقاصدی است.

«فقه» در اهل سنت

رئیس دانشکده مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب قم متذکر شد: در اهل سنت نمی‌توان با فقه حنفی، دیوبندی، ماتریدی، مودودی، بریلوی و داعشی، اهل سنت را بشناسیم.

حجت الاسلام‌ و المسلمین فرمانیان با اشاره به جریان های فکری اهل سنت، گفت: جریان های فکری اهل سنت در جهان شامل مذاهب کلامی، مذاهب فقهی، مکاتب فقهی، صوفیه، ماتریدی، حنفی، اصحاب‌حدیث و سلفی است.

دیدگاهتان را بنویسید