شبکه معالم اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی
به گزارش شبکه معالم، علی اصغر محکی، معاون پژوهشی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران در نشست «سواد ارتباطات انسانی» از سلسله نشست‌های آموزشی سوادهای هزاره سوم که در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی دایر شد، گفت: با وجود افزایش سطح تحصیلات و دانش افراد جامعه و دسترسی آسان تر از گذشته، شاهد کمتر شدن ارتباطات گرم، صادقانه، دوستانه ومسرت‌بخش نسبت به گذشته هستیم و شکل‌های دیگری از ارتباطات چون فضاهای مجازی جای آنها را گرفته است.
وی با بیان اینکه زیادشدن آسایش ظاهرا برای ما آرامش بیشتر نیاورده است، تصریح کرد: متأسفانه ما هم در «خودشناسی» و هم در «دیگر‌شناسی» مشکل داریم و با اینکه علم بشر، فرصت‌ها و حق انتخاب هایش بیشتر شده است اما آمار طلاق، خیانت، جنگ و نزاع، بیماری های روانی، جرایم و ناسازگاری‌ها کمتر نشده است.
استادیار پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران سوء تفاهم و شکست ارتباطی را «متهم اصلی» و توانمندی ارتباطی را «پیشگیری» از آن عنوان کرد.
پیشرفت کودکان جهانِ امروز در گرو ارتباطات است
محکی در تعریف ارتباطات گفت: ارتباطات وسيله‌ای است که با آن به فراسوی خويشتن خويش می رويم، به قلمرو ديگران پا می‌گذاريم و دنيايی که در آن زيست می‌کنيم را در می‌يابيم.
وی افزود: طبق پژوهشی در آمریکا ۹۰ درصد مهارت برای پیشرفت کودکان در جهان امروز «ارتباطات» است و بعد از آن به ترتیب به مهارت‌های «خواندن»، «ریاضی»، «کار گروهی»، «نوشتن»، «منطق»، «علوم»، «ورزش»، «موسیقی» و «هنر» بستگی دارد.
معاون پژوهشی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران خاطرنشان کرد: سواد مهارت و حیاتی برای زندگی است و آموزش مهارت‌های ارتباطی باید یکی از مهم‌ترین اولویت های انسان امروزی باشد به خصوص برای فراگیرانی که قادر به برقراری ارتباط متعارف نیستند، آموزش صریح مهارت‌های سواد ارتباطی ضروری است تا بتوانند ابزار جایگزین برای کسب اطلاعات و بیان خود را توسعه دهد.
ارتباطات انسانی از خویشتن آغاز می شود
وی در ادامه به مبحث شناخت ارتباطات انسانی پرداخت و گفت: انسان‌ها برای انتقال، مفاهیم، انتقال پیام، انتقال معنا، خلق و تبادل نمادها، تسهیم تجارب، فراگرد تفهیم و تفاهم، شکل‌گیری معنا با یکدیگر ارتباط می‌گیرند.
استادیار پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران عنوان کرد: ارتباطات از خویشتن آغاز می شود؛ ما در ضمن برقراری ارتباط، محدود به نگرش و برداشتی هستيم که از وضعيت خود و ديگران داريم.
محکی با اشاره به سطوح ارتباطات که شامل «جمعی»، «گروهی کوچک»، «میان فردی به عبارتی ارتباط با دیگری» و «درون فردی یعنی ارتباط با خود» است، گفت: ارتباط درون فردی يک ارتباط درونی پيوسته در زندگی روزمره همه انسان‌ها به منظور حل تعارضات درونی، برنامه ريزی برای آينده، عملکرد عاطفی، ارزيابی خود و ديگران است با اینکه اين نوع ارتباط، مبنای تمام انواع ارتباطات است ولی کمتر به آن توجه داريم.
وی با بیان اینکه ارتباط «گروهی کوچک» بين يک شخص با يک گروه از افراد برقرار می‌شود مانند کلاس درس و سخنرانی در مجامع عمومی و جلسات اداری، افزود: ارتباط «میان فردی» بين يک شخص با يک نفر ديگر برقرار می‌شود مانند گفتگو، مصاحبه و مذاکره دو نفره، که در اين نوع ارتباط «نقش فرستنده و گيرنده» دائم جابجا می شود و چون بازخورد فوری و بدون وجود دارد، يک نوع ارتباط تقريبا کامل است.
معاون پژوهشی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران ادامه داد: ارتباط جمعی عمدتا برنامه ريزی شده و سازمان‌دهی شده است و از طريق وسايل ارتباطی به صورت غير مستقيم با تعداد بسیار زيادی از افراد برقرار می شود مانند راديو و تلويزيون، در این نوع از ارتباط با توجه به زياد بودن تعداد مخاطبان احتمال بروز سوءتفاهم بالا است.
ارتباطات یک فراگرد یا جریان مداوم است
وی با بیان اینکه ارتباطات یک فراگرد یا جریان مداوم است، اظهار کرد: ارتباطات پديده ای پويا و مبتنی بر تغييرات است؛ تمام اجزاء ارتباطی در تغييرند و هيچ کدام به عنوان جزئیِ ثابت و غير قابل تغيير ديده نمی شوند.
محکی تصریح کرد: ارتباطات پديده ای تکاملی است که از افراد و نظام اجتماعی نشات گرفته و بر آن ها تاثير می گذارد، انسان ها و نظام‌های اجتماعی از راه ارتباط تکامل می‌يابند و تغيير می پذيرند، خود را با شرايط منطبق می کنند، رشد می يابند، با کهنگی از ميدان به در می روند و در نهايت خاموش می شوند.
وی با بیان اینکه ارتباطات بر پویایی رابطه میان انسان‌ها استوار است، عنوان کرد: تبادل پیام بین دو نفر شبیه یک داد و ستد است که در تمام لحظه‌های ارتباط و تبادل پیام، هر یک دگرگون می‌شوند و دانسته‌ها، باورها، نگرش ها، احساسات، تمایلات و رفتارهای هر یک از آنها تغییر می‌کند البته ممکن است کمتر بروز دهند.
